Paposhvili? Nooit van gehoord!

Published: 14 October 2020

De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) lijkt eind 2020 nog steeds niet op de hoogte van de intenties van het baanbrekende Paposhvili arrest van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) uit 2016. Men mag iemand die ernstig ziek is niet uitzetten als er geen toegang is tot de noodzakelijke medische voorzieningen. Het wordt tijd dat de IND fors op de vingers wordt getikt!

Beschikbaar, toegankelijk, betaalbaar

Het EHRM heeft door het arrest het gebrek aan toegang tot noodzakelijke medische behandeling als een onmenselijke behandeling beoordeeld waardoor het valt binnen de reikwijdte van Artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM). EU-landen moeten er zeker van zijn dat een medische behandeling, inclusief een monitoring systeem, beschikbaar, toegankelijk en betaalbaar is op de plek in het land waarheen ze iemand willen terug sturen. En burgers kunnen in hun eigen land een beroep doen op Art. 3 van het EVRM. Hiermee is de rechtspositie van een ernstig zieke vreemdeling verbeterd.

Humaan of politiek

De IND handelt niet in de geest van het arrest en houdt een eigen interpretatie van Paposhvili aan. Deze Europese jurisprudentie is juist bedoeld om het humane voorop te zetten bij medische problematiek. De IND lijkt het te gebruiken als een politiek instrument om zoveel mogelijk aanvragen voor verblijf op medische gronden af te wijzen en mensen terug te sturen, zonder zicht op medische behandeling. Het is een schrijnend voorbeeld van het inhumane Nederlandse vreemdelingenbeleid.

Starre houding IND

Paposhvili geeft aan dat een reële toets moet plaatsvinden van alle toegankelijkheidsaspecten bij een aanvraag om verblijfsrecht op medische gronden. De IND stelt echter strengere eisen dan de EHRM en eist tot in de kleinste details “het bewezen achten dat er geen kans is op een medische behandeling”. Dit bewijs moet door mensen zelf in hun land van herkomst verzameld worden, terwijl zij hun land juist ontvlucht zijn vanwege discriminatie, stigma en het ontbreken van medische behandeling. Een bijna onmogelijke opgave.
Zo vraagt men bewijs dat álle zorgverzekeringen in een land vergoeding van hiv-zorg uitsluiten. Of, zoals in een zaak van iemand met een multiresistent hiv-virus, een “trial and error” voor het zoeken naar geschikte en beschikbare hiv-medicatie in zijn land van herkomst. Zijn hiv-behandelaar vindt dit voorstel levensgevaarlijk. Internationaal gerespecteerde bronnen zoals “country reports en cascades of care” van UNAIDS, WHO en The Global Fund, worden resoluut afgewezen, terwijl het EHRM die goedkeurden. Door deze starre en bureaucratische werkwijze zitten mensen al jaren in een onzekere verblijfspositie.

IND kampt met meer problemen

Sinds begin 2018 hebben zowel de Tweede Kamer, Vluchtelingenwerk en asieladvocaten de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid herhaaldelijk gewezen op de achterstanden bij de IND. De IND-taskforce, dit jaar ingesteld om die achterstanden bij asielaanvragen weg te werken, faalt compleet. Dossiers blijken incompleet, gehoren worden last minute gecanceld en medewerkers zijn onbereikbaar. De staatssecretaris doet de problemen af als “opstartproblemen”. De vraag bij alle betrokken partijen en instanties is niet of, maar wanneer er een parlementaire enquête komt naar de misstanden bij de organisatie van de IND. 

Tijd voor actie!

De inhumane wijze waarop de IND omgaat met mensen met hiv die op medische gronden verblijf vragen in Nederland roept dan ook meer dan kritische vragen op. De Hiv Vereniging dringt er bij de Tweede Kamer op aan hierover Kamervragen te stellen aan de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid. De staatssecretaris moet zorgen voor een vreemdelingenbeleid waarbij mensen met hiv niet worden uitgewezen als men ter plekke geen toegang krijgt tot betaalbare hiv-medicatie en behandeling. Geheel in de geest van Paposhvili!

Lees meer:
Advocaat Barbara Wegeling gaf in 2017 nog hoopvol aan dat de verblijfspositie van een ernstig zieke vreemdeling in Nederland met dit arrest zou verbeteren.

This information is useful